NOWY TARG. Pandemiczne obostrzenia, brak możliwości bezpośrednich kontaktów na linii uczeń – nauczyciel, to realia, w jakich kadeci z Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego dla Młodzieży w nowotarskich Szkołach im. prof. Venuleta finalizują prace związane z udziałem w ogólnopolskich i międzynarodowych konkursach. Jest ich wiele, a żywe zainteresowania i determinacja młodzieży zasługują na uznanie.
Są to przede wszystkim o konkursy historyczne i plastyczne, związane z powstaniem i funkcjonowania w okresie międzywojennym Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Kadeci odkrywają historię tych formacji mundurowych, patrząc na nie tylko całościowo, ale także przez pryzmat losów i doświadczeń jednostki, konkretnej osoby.
Już od września, kiedy nie było aż tak dużych obostrzeń sanitarnych, odbywali spotkania z członkami rodzin żołnierzy i policjantów, którzy służyli w II Rzeczypospolitej, a w okresie II wojny światowej, z rąk radzieckich funkcjonariuszy NKWD - w Katyniu, Charkowie czy też w Twerze - stracili życie.
Uczestnicząc w konkursie dotyczącym żołnierzy i policjantów, kadeci przeprowadzili niezwykle ciekawe wywiady, między innymi z wnuczką siostry generała Stanisława Hallera - panią Józefą Rościszewską. Podczas tej rozmowy mieli do czynienia oryginalnymi dokumentami generała, jego odznaczeniami i medalami. Mieli niepowtarzalną okazję, by poznać zdjęcia z jego prywatnego albumu. Ale co najważniejsze - usłyszeli anegdoty, historie rodzinne dotyczące generała Stanisława Hallera oraz jego kuzyna, również generała, Józefa Hallera. Dowiedzieli się między innymi o ich wspaniałej karierze wojskowej i relacjach z prezydentami oraz z marszałkiem Józefem Piłsudskim. Takich historii raczej nie przeczytamy w żadnej książce.
Zdjęcia z wizyty u Pani Józefy Rościszewskiej, wnuczki siostry generała Stanisława Hallera:
Inna grupa kadetów miała okazję spotkać się i przeprowadzić rozmowę z wnuczką policjanta Policji Państwowej, panią Małgorzatą Menke. Dzięki niej poznali historię komisarza Lucjana Menke oraz jego dwóch braci - żołnierzy Wojska Polskiego. Wszyscy oni są ofiarami zbrodni katyńskiej.
Jeszcze inni kadeci rozmawiali z panem Karolem Lupą bratankiem policjanta Tomasza Lupy, który był więźniem obozu jenieckiego NKWD w Ostaszkowie, został zastrzelony w Twerze (dawniej Kalinin) i wrzucony do dołu śmierci w Miednoje.
Zdjęcie z wizyty u Pani Małgorzaty Menke wnuczki komisarza Lucjana Menke:
Z kolei w innych konkursach historycznych kadeci sami poszukują dostępnych życiorysów, dokumentów, zdjęć itd., by na bazie pozyskanych materiałów realizować filmy o wybranych bohaterach. W ten sposób bardzo ciekawie opracowali postaci starszego przodownika Policji Państwowej Antoniego Zachwieji, generała Mariusza Zaruskiego czy też generała Józefa Olszyny-Wilczyńskiego i innych. Oczywiście we wszystkich wyżej wymienionych konkursach wykonać należy jeszcze dodatkowe zadania, na przykład znaleźć i opisać miejsce pamięci poświęcone wybranemu bohaterowi oraz upowszechnić tę postać w lokalnym środowisku.
Zdjęcie w miejscu pamięci poświęconym st. Przodownikowi Antoniemu Zachwieji:
Link do filmu o st. przod. Antonim Zachwieji:
https://www.youtube.com/watch?v=Vi1DxpqCbzI
Link do filmu o gen. Józefie Olszynie-Wilczyńskim:
https://www.youtube.com/watch?v=tD-9FtPMkTo
Swoje artystyczne uzdolnienia wykorzystują natomiast kadeci, biorąc udział w konkursach plastycznych. Ich zadaniem było m.in. przedstawienie zdarzenia z lat 1918 - 1990. Inny konkurs plastyczny wymagał od nich sporządzenia życiorysu żołnierza, policjanta okresu II RP, w formie karty z albumu rodzinnego. W tych wszystkich konkursach nasi kadeci w latach ubiegłych byli laureatami lub otrzymywali wyróżnienia. Dlatego i tym razem z nadzieją czekają na wyniki oceny swoich prac i projektów.
Strona komiksów o obronie Westerplatte i obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau:
Kilka prac dotyczących życiorysów, przedstawionych w formie strony z rodzinnego albumu:
Innu konkurs, w którym biorą udział, dotyczy zapomnianych polskich naukowców i wynalazców, żyjących i pracujących na przełomie XIX i XX wieku. W tym konkursie kadeci przystąpili do opracowania i przedstawienia między innymi postaci profesora Rudolfa Weigla. To polski naukowiec, twórca szczepionki na szalenie groźną chorobę wojen i okresu międzywojennego - dur plamisty, bardziej znany pod nazwą tyfusu plamistego. Na tę chorobę, do chwili wynalezienia szczepionki przez profesora Weigla, umarły miliony osób.
Opracowanie i przedstawienie zabytków polskości na Kresach to zadanie kadetów w jeszcze innym konkursie. Tutaj chcą oni pokazać i przybliżyć m.in. Pałac Potockich w Tulczynie, przepiękny park Zofiówka w Humaniu, cmentarz Polski w Szarogrodzie, ruiny polskiego kościoła w Nowokonstantynowie i w jeszcze wielu innych miejscach na ukraińskim Podolu.
Kadeci w trakcie realizacji filmu o zabytkach polskości na Kresach:
Pałac Potockich w Tulczynie:
Ruiny kościoła w Nowokonstantynowie:
Nie są to oczywiście wszystkie ogólnopolskie i międzynarodowe konkursy, w jakich kadeci biorą udział. Mimo pandemii, właśnie teraz składają w całość zebrane materiały - czy to z wywiadów, czy też uzyskane podczas pracy własnej. W najbliższym czasie nastąpią rozstrzygnięcia tych konkursów. Niezależnie jednak od wyników – nieocenioną wartością była dla nich możliwość rozmowy z członkami rodzin wybranych bohaterów, możliwość obcowania z oryginalnymi materiałami. Twórczy i rozwijający był też każdy spór o formę przedstawienia materiałów tak, by zaciekawiły one nie tylko konkursowe jury.
Fot. z archiwum Szkoły
